المقاصد العلیة فی شرح الرسالة الالفیة (کتاب)المقاصد العلیة فی شرح الرسالة الالفیة، تالیف زین الدین بن علی بن احمد عاملی ، مشهور به شهید ثانی ، از علمای بزرگ شیعه در جبل عامل لبنان در قرن دهم هجری و متوفای سال ۹۶۶ هجری قمری است. ۱ - شیوه نگارششهید ثانی در این کتاب به سبک کتاب لمعه یعنی شرح مزجی به صورتی که عبارت شارح و متن هماهنگ باشد و یک عبارت به حساب آید، به شرح کتاب الفیه شهید اول می‌پردازد. وی در این کتاب با همان دقت نظر و موشکافی علمی که در بحث لمعه به بررسی مسائل می‌پردازد، در این کتاب نیز مسائل کتاب صلاة را بررسی می‌نماید. ۲ - ارزش و اعتبار کتابشهید ثانی از چهره‌های درخشان فقاهت شیعه و از افتخارات علمای امامیه در قرن دهم هجری به شمار می‌آید. آثار گرانبهای آن عالم اندیشمند، ذخیره علمی علمای شیعه در همه قرنهای بعد از وی می‌باشد. این کتاب نیز از آثار ارزشمند آن فقیه آل محمد -صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم -می‌باشد. ۳ - انگیزه نگارششهید ثانی در مقدمه کتاب می‌فرماید: «فهذه کلمات قلیلة، مشتملة علی فوائد جلیلة، علقتها علی الرسالة الشهیدة، السائرة فی الاقطار مسیر الشمس المنیرة، المشتملة علی فروض الصلاة العینیة، الموسومة بالدرة الالفیة، تفتح من معانیها مغلقها، و تقید من مبانیها مطلقها و تحل عقد معضلها و تبیین جمل مشکلها». یعنی این کتاب کلماتی کوتاه ولی شامل فوائدی ارزشمند می‌باشد که بر رساله مشهوری که همچون خورشیدی درخشان در همه سرزمینها می‌تابد و شامل واجبات نماز می‌باشد، به نام گوهر الفیه است. این شرح معانی مشکل کتاب را توضیح و مطلقات آنرا بیان و مشکلات آن را حل و روشن می‌نماید. ۴ - تاریخ نگارششهید ثانی در پایان کتاب می‌فرماید: «و فرغ من تالیفه مصنفه العبد الفقیر الی الله تعالی زین الدین بن علی بن احمد بن جمال الدین بن تقی الدین صالح بن مشرف العاملی، احسن الله تعالی معاملته و شرف خاتمته، زول یوم الاحد مقارنا لاذان المؤذن، تاسع عشر ربیع الآخر سنة خمسین و تسعمائة، حامدا، مصلیا، مستغفرا، مسلما، و الحمد لله رب العالمین». یعنی نویسنده نیازمند به الطاف خداوند متعال زین الدین فرزند علی فرزند احمد فرزند جمال الدین فرزند تقی الدین صالح فرزند مشرف عاملی ، نگارش این کتاب را به پایان رسانید. به امید آنکه خداوند متعال با او نیکو معامله نماید و پایان او را ختم به خیر نماید. تاریخ پایان نگارش این کتاب ظهر روز یکشنبه، هنگام اذان ظهر ، روز ۱۹ ربیع الثانی سال ۹۵۰ هجری قمری می‌باشد. در حالی که نویسنده خداوند متعال را ستایش و بر پیامبرش درود و از درگاه خداوند طلب مغفرت و تسلیم درگاه او می‌باشد. و حمد و سپاس مخصوص پروردگار جهانیان می‌باشد. ۵ - معرفی کتابآقا بزرگ تهرانی صاحب کتاب ارزشمند الذریعة الی تصانیف الشیعة درباره این کتاب می‌فرماید: «المقاصد العلیة فی شرح الرسالة الالفیة الشهیدیة للشیخ زین الدین بن علی بن احمد الشامی العاملی، الشهید الثانی، المستشهد سنة ۹۶۶ و هو شرح مزج اوله: الحمد لله الذی شرع فرائض الصلاة، فرغ منه ۹ ربیع الاول سنة ۹۵۰ و قد طبع بایران سنة ۱۳۱۲». یعنی کتاب المقاصد العلیة در شرح رساله الفیه شهید اول نوشته شیخ زین الدین بن علی بن احمد شامی عاملی مشهور به شهید ثانی که در سال ۹۶۶ هجری قمری به شهادت رسید. این کتاب شرحی مزجی است. در آغاز کتاب آمده: حمد خدایی را که واجبات نماز را تشریع نمود. مؤلف در ۹ ربیع الاول سال ۹۵۰ هجری از نگارش کتاب فارغ گشته است. این کتاب در سال ۱۳۱۲ در ایران به چاپ رسیده است. (توضیح آنکه ظاهرا ۹ ربیع اشتباه است و صحیح آن ۱۹ ربیع می‌باشد. و مراد از ربیع نیز ر بیع الثانی می‌باشد همانگونه که در پایان کتاب شهید ثانی نیز اشاره دارد.) ۶ - نسخه حاضرنسخهای که در این برنامه از آن استفاده شده ناشر آن دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و در یک جلد، در قطع وزیری می‌باشد. تاریخ چاپ آن سال ۱۴۲۰ هجری قمری می‌باشد. تحقیق و پژوهش آنرا گروه پژوهش مرکز تحقیقات و پژوهشهای اسلامی انجام داده است. این کتاب به همراه حاشیه اول و دوم شهید ثانی بر کتاب الفیه به چاپ رسیده است. ۷ - پانویس
۸ - منبعنرم افزار جامع فقه اهل بیت، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور). رده‌های این صفحه : کتاب شناسی
|